ब्युरो टीम :हिंदू धर्मात सापांना भगवान शिवाच्या गळ्यातील शोभा मानले जाते आणि त्यांची देवता म्हणून पूजा केली जाते. नागपंचमी हा सण दरवर्षी सावन महिन्यात साजरा केला जातो. या दिवशी नागदेवतेची पूजा करून नागांना दूध पाजले जाते.
वासुकी नाग
वासुकी नाग हा भोलेनाथांच्या गळ्यातला शोभा मानला जातो. शेषनागाचा भाऊ मानला जातो. असे मानले जाते की समुद्रमंथनाच्या वेळी दोरीऐवजी वासुकी नाग माझ्याप पर्वतावर बांधला गेला होता.बालपणी वासुदेवांनी नदी ओलांडताना भगवान श्रीकृष्णाचे रक्षण केले ते वासुकी नाग होते.
शाश्वत साप
आठ नागांमध्ये अनंत नाग हा महत्त्वाचा मानला जातो.तो भगवान श्रीहरींचा सेवक मानला जातो. त्याला शेषनाग असेही म्हणतात. अनंत नागाच्या कुशीवर पृथ्वी वसलेली आहे असे मानले जाते. अनंत म्हणजे ज्याला अंत नाही. शास्त्रानुसार अनंत नागाची उत्पत्ती प्रजापतीपासून झाली.
पद्मा नाग
आसाममध्ये पद्म नागाला नागवंशी म्हणतात.पद्म नागाला महासर्प म्हणतात. मान्यतेनुसार गोमती नदीजवळ पद्म नाग राज्य करत असे. पुढे हे साप मणिपूरमध्ये स्थायिक झाले.
महापद्म नाग
नागपंचमीला पूजल्या जाणाऱ्या महापद्म नागाचे नावही शंखपद्म आहे. त्यांच्या अंगावर त्रिशूलाचे चिन्ह असून त्यांचा रंग पांढरा आहे. विष्णु पुराणातही त्यांच्या नावाचा उल्लेख आहे.
तक्षक नाग
पलटमध्ये तक्षक नाग राहतो असे मानले जाते. त्यांचे वर्णन महाभारतातही आले आहे. त्याच्या आईचे नाव क्रुड आणि वडिलांचे नाव कश्यप आहे.
थंडगार साप
कुलीर नाग हा ब्राह्मण कुळातील मानला जातो. शास्त्रात त्यांचे जगाचे पिता ब्रह्माजी यांच्याशी असलेले नाते सांगितले आहे. कुलीर नाग हा अष्टनागांपैकी एक असून नागपंचमीला त्याची पूजा केली जाते.
कर्करोग साप
कर्कट नाग हे महादेवाचे गण मानले जाते. हा साप फारच धोकादायक दिसतो. मान्यतेनुसार कर्क राशीच्या नागाची पूजा केल्याने कालीच्या शापापासून मुक्ती मिळते.
यशोमती ठाकूर यांचा गंभीर आरोप, संभाजी भिडेंच्या अटकेची मागणी
शंख साप
सापांमध्ये शंख साप सर्वात तीक्ष्ण बुद्धिमत्ता आहे असे मानले जाते. अष्टनागांमध्ये शंख नागांना विशेष स्थान मानले जाते. नागपंचमीच्या दिवशीही त्यांची पूजा केली जाते.
कालिया नाग
कालिया नाग हा अत्यंत विषारी साप मानला जातो.त्याचे वर्णन पाच फणके असलेला साप असे करण्यात आले आहे, मान्यतेनुसार कालिया नाग यमुनेत राहत होता.
पिंगल साप
अष्टनागांमध्ये पिंगल नाग देखील विशेष मानला जातो. ते महादेवाशी संबंधित आहेत. नागपंचमीला भगवान शंकराला प्रसन्न करण्यासाठी त्यांची पूजा केली जाते.
टिप्पणी पोस्ट करा