ब्युरो टीम : आर्थिक वर्ष 2024 च्या चौथ्या तिमाहीत म्हणजेच जानेवारी-मार्च 2024 मध्ये भारताची GDP वाढ 7.8% आहे. तर गेल्या वर्षी याच तिमाहीत म्हणजेच Q4FY23 मध्ये GDP वाढ 6.1% होती. सरकारने संपूर्ण वर्षासाठी म्हणजेच आर्थिक वर्ष 2024 साठी जीडीपीचा तात्पुरता अंदाज देखील जारी केला आहे. आर्थिक वर्ष 24 मध्ये जीडीपी वाढ 8.2% असेल तर गेल्या आर्थिक वर्षात म्हणजेच FY23 मध्ये GDP वाढ 7% होती. FY24 GDP वाढ रिझर्व्ह बँकेच्या 7% च्या अंदाजापेक्षा 1.2% जास्त आहे.
जीडीपी वाढीच्या आकड्यांबाबत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले, '२०२३-२४ मधील चौथ्या तिमाहीतील जीडीपीचे आकडे आपल्या अर्थव्यवस्थेत मजबूत गती दर्शवतात, जी आणखी वेगवान होणार आहे. आपल्या देशातील कष्टकरी लोकांचे आभार, 2023-24 या वर्षासाठी 8.2% ची वाढ हे या वस्तुस्थितीचे उदाहरण आहे की भारत जागतिक स्तरावर सर्वात वेगाने वाढणारी प्रमुख अर्थव्यवस्था आहे. मी म्हटल्याप्रमाणे, हा फक्त येणाऱ्या गोष्टींचा ट्रेलर आहे.'
आर्थिक वर्ष 2024 च्या चौथ्या तिमाहीत ग्रॉस वैल्यू एडेड म्हणजेच GVA 6.3% आहे. तर संपूर्ण वर्षात GVA 7.2% च्या दराने वाढला आहे. एका वर्षापूर्वी म्हणजेच FY23 मध्ये, GVA ची वाढ 6.7% होती. पायाभूत सुविधांवर जास्त खर्च आणि शहरी मागणी हे दोन प्रमुख घटक आहेत ज्यामुळे भारताची अर्थव्यवस्था मजबूत झाली आहे. त्यामुळे आर्थिक वर्ष 2025 मध्ये अर्थव्यवस्था सुमारे 8% दराने वाढेल अशी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाची अपेक्षा आहे.
GDP एका कालावधीत देशात उत्पादित केलेल्या वस्तू आणि सेवांचे एकूण मूल्य मोजते. यामध्ये देशाच्या हद्दीत उत्पादन करणाऱ्या विदेशी कंपन्यांचाही समावेश आहे. हे अर्थव्यवस्थेचे आरोग्य सांगते. GDP दोन प्रकार आहेत. वास्तविक GDP आणि नाममात्र GDP. वास्तविक जीडीपीमध्ये, वस्तू आणि सेवांचे मूल्य मूळ वर्षाच्या मूल्यावर किंवा स्थिर किंमतीवर मोजले जाते. सध्या GDP मोजण्यासाठी आधारभूत वर्ष 2011-12 आहे. तर नाममात्र GDP वर्तमान किमतीवर मोजला जातो.
ग्रॉस व्हॅल्यू ॲडेड (GVA) म्हणजे काय? सोप्या शब्दात, GVA अर्थव्यवस्थेतील एकूण उत्पादन आणि उत्पन्न प्रकट करते. इनपुट खर्च आणि कच्च्या मालाची किंमत मोजल्यानंतर दिलेल्या कालावधीत किती रुपयांच्या वस्तू आणि सेवांचे उत्पादन केले गेले हे ते सांगते. एखाद्या विशिष्ट क्षेत्रात, उद्योगात किंवा क्षेत्रात किती उत्पादन झाले आहे, हेही त्यातून दिसून येते. राष्ट्रीय लेखांकनाच्या दृष्टीकोनातून पाहिल्यास, मॅक्रो स्तरावर GDP मधून सबसिडी आणि कर काढून टाकल्यानंतर प्राप्त केलेला आकडा GVA आहे.
टिप्पणी पोस्ट करा